Adviseren over kant-en-klare beleggingsoplossingen: grijs gebied of niet?

Steeds meer banken en vermogensbeheerders introduceren kant-en-klare beleggingsproducten als oplossing voor hun klanten om vermogen op te bouwen bij een bepaald risicoprofiel. Hoewel de producten vaak uitblinken in eenvoud, zijn er nog maar weinig onafhankelijk financieel adviseurs die de betreffende producten actief betrekken in hun advisering over vermogensopbouw. Waarom is dat?

Kant-en-klare beleggingsproducten zijn al jaren in opkomst. Het biedt banken en vermogensbeheerders een makkelijke ingang marge te halen die door de intrede van het provisieverbod verloren was gegaan. Bovendien is de structuur geschikt voor zowel de wat kleinere als de wat grotere vermogens.

Financieel adviseur laat zich niet verleiden?
Banken en vermogensbeheerders doen flink hun best om hun klanten te verleiden tot beleggen. Ze hebben het instapbedrag massaal verlaagd, de kosten verminderd en de informatievoorziening verbeterd. Multimediale massacampagnes en gerichte klantenacties moeten het laatste zetje geven.

Maar alle marketingacties zijn natuurlijk vooral gericht op de eigen clientèle. Financieel adviseurs vormen niet of nauwelijks het doelwit. Maar is dat de reden dat zij de producten links laten liggen?

Onbemind door onzekerheid
Onbekend maakt onbemind. Maar in dit geval speelt er iets anders mee. Want tot hoever reikt je zorgplicht als je adviseert over kant-en-klare beleggingsproducten? Hoeveel kennis van beleggen moet je hebben? En waar zit je verdienmodel als je producten adviseert waarover je geen vergoeding ontvangt? Het zijn reële vragen voor financieel adviseurs.

Grote diversiteit in vermogensadvisering
De ene adviseur is de andere niet. Dat is bekend. Zo doen sommige adviseurs niets met beleggen. Anderen verwijzen hun klanten direct naar een beleggingsspecialist als de vraag van een klant over beleggen dreigt te gaan. Er zijn adviseurs die een passende asset-allocatie adviseren zonder verdere invulling. En sommige advieskantoren stellen voor hun klanten zelfs de complete beleggingsportefeuille samen. Het is maar net waar de adviseur zich comfortabel bij voelt, zo lijkt het. En hoe hij zijn verdienmodel heeft ingericht.

Het wordt er voor de consument niet eenvoudiger op. En dat terwijl de AFM met richtlijnen en leidraden wil zorgen dat juist die consument het beste advies krijgt dat hem toekomt. Het leidt er helaas ook toe dat adviseurs zich onthouden van concrete adviezen.

Meer aandacht voor vermogensgroei
Met de huidige dynamiek van lage rente en een groeiende noodzaak tot vermogensopbouw om de toekomstige levensstandaard op peil te houden, hoort de vraag ‘beleggen of niet’ in elk financieel planningsgesprek thuis. Dat gebeurt ook steeds vaker. Het aantal financieel planners groeit gestaag. Maar ook de van oudsher op producten georiënteerde financieel adviseurs verbreden hun advieswerkzaamheden. Niet alleen onder druk van het provisieverbod. Ook doordat de klant daar werkelijk bij gebaat is.

Maar áls beleggen passend is, volgt al snel de vraag “Waarín?” En natuurlijk wil een klant dan graag concrete handvatten. Kant-en-klare beleggingsoplossingen zijn laagdrempelig en gericht op het beleggingsprofiel van een klant. Ze zijn bedoeld voor mensen die geen kennis, zin of tijd hebben om zelf aandelen, obligaties of beleggingsfondsen te kiezen. Ze zijn kortom al snel geschikt. Maar het is van de adviseur afhankelijk, of hij zijn klant kan of wil begeleiden naar de voor hem beste oplossing(en).

Advies of niet?
Is het nu advies als je als financieel adviseur of planner een overzicht geeft van kant-en-klare beleggingsoplossingen die passend zijn voor het risicoprofiel van een klant? Voor wie twijfelt kan de Wft er nog eens op nalezen, onlangs nog verduidelijkt door de AFM. Een advies is een advies als het zich richt op een transactie in één financieel instrument.

Zo is het ABN AMRO profielfonds een beleggingsfonds en kwalificeert het zich als zodanig als een financieel instrument. Dat geldt ook voor Robeco ONE en andere profielfondsen. Maar ‘ING Geld voor later’ en ‘Evi’ van Van Lanschot zijn vermogensbeheeroplossingen en geen financieel instrumenten.

Van verwijzing naar concrete begeleiding
Vermogensbegeleiding kán dus concreter voor een klant. Elke financieel adviseur of planner (met de juiste diploma’s) mag zijn klanten doorverwijzen naar een aanbieder van kant-en-klare vermogensbeheeroplossingen. Alle zorgplicht over de beleggingen ligt immers bij de aanbieder.

En elke gediplomeerde adviseur of planner mag zijn klanten een overzicht geven van meerdere geschikte beleggingsoplossingen. Hij bepaalt samen met zijn klant het risicoprofiel en zoekt de producten die daarbij passend zijn. Hij kan vermogensbeheeroplossingen alsook execution-only producten in zijn analyse meenemen. Die zijn in de regel immers flink goedkoper. De zorgplicht over de juistheid van het risicoprofiel ligt bij de adviseur, die over de passendheid van de beleggingen binnen het risicoprofiel bij de aanbieders.

De angst voor de zorgplicht lijkt nog weleens te regeren in adviesland. Dat is onnodig. Maar de relatie tussen aanbieders van kant-en-klare beleggingsoplossingen en onafhankelijk adviseurs is vooralsnog niet vanzelfsprekend. Ten onrechte.

MIFID II beschermt de consument dubbel en dwars. Of toch niet?

De weg is nog lang, maar MIFID II wordt op 3 januari 2018 toch echt van kracht. Het is een datum waar banken en vermogensbeheerders niet echt naar uitkijken. Ze moeten immers nogal wat werk verzetten om de belegger van de toekomst beter te beschermen. Maar zouden financieel adviseurs en financieel planners niet juichend langs de zijlijn moeten staan? Hand in hand met hun klanten?

Ver-van-mijn-bed-show
Het is voor veel financieel adviseurs en financieel planners nogal een ver-van-mijn-bed-show, dat hele MIFID II. Het staat voor Markets in Financial Instruments Directive en is de opvolger van de Europese richtlijn uit 2007 die beleggende consumenten beter wilde beschermen door de bevordering van meer concurrentie en transparantere dienstverlening.

Reikwijdte MIFID I
Nu had MIFID I aardig wat impact op financieel dienstverleners in de breedste zin van het woord. De vertaling van de Europese voorschriften naar nationale wetgeving betekende onder meer de komst van het nationale regime, uitgebreide ken-uw-klant regels en provisietransparantie. Financieel adviseurs hadden het er maar druk mee.

Is dat nu met MIFID II in aantocht anders?

Ja en nee.

Verschil tussen advies en advies
Het luistert nauw in MIFID II welke rol een adviseur heeft in zijn adviespraktijk. Zo geeft een adviseur géén ‘beleggingsadvies’ als hij zijn klant begeleidt naar een vermogensbeheeroplossing bij een bank of vermogensbeheerder. Selecteert hij voor zijn klant een risicoprofiel-fonds dat bij het beleggingsprofiel van zijn klant past, dan krijgt hij te maken met de regels van MIFID II.

MIFID II deels al in werking
Nu zijn veel regels door allerlei leidraden van de AFM wel bekend. Ook is bepaalde regelgeving in Nederland al van kracht, zoals het provisieverbod sinds 2014. Aanpassingen in het verdienmodel zijn aan de orde van de dag en veel financieel adviseurs kennen de regels van haver tot gort. Ook het inwinnen van informatie over de financiële situatie van een klant is inmiddels gemeengoed.

Extra bepalingen
Maar MIFID II gaat een stapje verder. Zo moet een adviseur de maximale verliescapaciteit van zijn klant in kaart brengen. En hoort hij via een ‘geschiktheidsverklaring’ te motiveren waarom zijn advies voor bijvoorbeeld een specifiek risicoprofiel-fonds precies past bij de voorkeuren, ervaring, kennis en doelstellingen van de klant. Ook moet hij aangeven of zijn advies onafhankelijk is, en zo ja aantonen dat hij een degelijke vergelijking heeft gemaakt met meerdere alternatieven. En dat alles niet eenmalig, maar periodiek.

Eerlijk speelveld
Het zijn maatregelen die door veel betrokkenen als bureaucratische ballast worden ervaren. Maar ze zorgen wel voor een gelijk speelveld voor iedereen die zich bezighoudt met de begeleiding van consumenten bij de groei van hun vermogen. En dat is goed nieuws voor elke financieel adviseur of financieel planner. Of niet?

Keerzijde
Er is een keerzijde. Met de nieuwe MIFID-verplichtingen voor iedere vermogensbeheerder of beleggingsadviseur bestaat namelijk gerede kans dat een toekomstige belegger maar liefst tweemaal door de financiële mallemolen moet.

Twee keer financieel doorgelicht
Wanneer een consument een onafhankelijk financieel adviseur of planner in de arm neemt, volgt bij hem de eerste analyse van zijn financiële situatie. Als hieruit blijkt dat beleggen iets voor hem is, kan een financieel adviseur uit een scala aan beleggingsmogelijkheden zijn klant een voorstel doen. Variërend van kant-en-klare beleggingsoplossingen tot zijn eigen beleggingsstrategie.

Kiest een klant voor een beleggingsoplossing bij een andere aanbieder op basis van beheer of advies? Dan doet die aanbieder de beoordeling van de financiële huishouding nog eens dunnetjes over.

Dubbel advies
Voor een consument is dat dus dubbelop. En hij wordt dubbel beschermd. Dát moet Merel van Vroonhoven, AFM-voorzitter en recent benoemd als voorzitter van het comité voor beleggersbescherming van ESMA als muziek in de oren klinken. Maar de vraag is of de consument daar wel op zit te wachten. Het betekent immers ook dubbele kosten en dubbele moeite. En dan is het maar te hopen dat het advies voor de klant in beide gevallen gelijk is. Anders is de consument ook nog dubbel verward…

Veel belangstelling op FFP Congres

advies-check_ffp_congres_1000

Het was dringen geblazen in de presentatieruimtes van de breakout sessies van Advies-Check tijdens het FFP Congres van donderdag 6 oktober. Alle 4 sessies die we gaven, zaten vol. Het was duidelijk dat veel financieel planners belangstelling hebben voor een objectieve tool waarmee ze klanten verder kunnen begeleiden bij de groei van hun vermogen.

Dirk de Vlaam nam de toehoorders allereerst mee in de noodzaak van een objectief overzicht van alle beleggingsoplossingen die passend zijn voor een klant. Veel consumenten hebben geen tijd, zin of interesse om zelf te gaan beleggen. Maar beleggen kan wel helpen om financiële doelen zoveel mogelijk te bereiken. Een kant-en-klare beleggingsoplossing is dan een mogelijkheid. Maar hoe krijg je het inzicht en overzicht in alles wat er voorhanden is.

De Vlaam legde vervolgens uit hoe met de vergelijkingstool van Advies-Check inzicht kan worden verkregen in de verschillen en overeenkomsten tussen de diverse beleggingsoplossingen per risicoprofiel. De aanwezigen kregen een korte demo van de werking van de tool.

Klik hier voor de presentatie van Advies-Check tijdens het FFP Congres van donderdag 6 oktober 2016.

Open brief aan financieel adviseurs en financieel planners

Laat ik eerlijk zijn. Wij hadden u niet als doelgroep voor ogen toen we Advies-Check ontwikkelden. We wilden ons richten op uw klanten, op consumenten. Op onze vrienden en familieleden die wel wat geld over hebben maar geen idee hebben hoe ze daarmee kunnen beleggen. Omdat ze het eng vinden, te weinig tijd hebben en het niet snappen.

We dachten met Advies-Check een tool voor ze te ontwikkelen waarmee ze met een paar eenvoudige stappen een goede kant-en-klaar beleggingsoplossing konden vinden. Want aan kant-en-klare beleggingsoplossingen geen gebrek. Vrijwel elke bank of vermogensbeheerder biedt ze wel aan. Juist voor die klanten met te weinig tijd, kennis en zin.

Maar zijn ze ook allemaal even geschikt? Of even goed? Nee natuurlijk. Ze verschillen nogal. Op het gebied van kosten, samenstelling, rendement en risicobeleid. Belangrijke criteria waarop je een beleggingsoplossing beoordeelt.

We hoopten onze vrienden en familieleden en daarmee de rest van Nederland stap-voor-stap te begeleiden naar een beleggingsoplossing die bij ze past. Helaas, die hoop bleek ijdel.

Ons testpanel durfde het toch niet aan. Ze hadden iemand nodig die over hun schouder mee kon kijken, iemand die ze uitleg kon geven bij de verschillende keuzes. Iemand als een financieel adviseur of financieel planner.

Iemand als u dus.

En dat is eigenlijk niet zo gek. Want wie anders kan een consument goed inzicht geven in financiële keuzes. Wel of niet beleggen? Minder of meer risico? Financiële doelen wel of niet halen? En wat zijn die financiële doelen?

En dus zijn we aan de slag gegaan om onze tool in te richten voor u. Zodat u uw klanten een overzicht kunt geven van kant-en-klare beleggingsoplossingen die geschikt voor ze zijn. Dat kan er één zijn. Of meerdere. U kunt de keuze zélf maken. Of aan uw klant overlaten. U kunt advies geven. Of begeleiding.

Wist u namelijk dat er op de markt wel meer dan 200 beleggingsoplossingen zijn? Van wel meer dan 40 financiële aanbieders? Wat wij beogen is u een objectief overzicht te geven van alle ‘standaard’ beleggingsoplossingen voor consumenten die 5.000 tot 500.000 euro belegbaar vermogen hebben.

U krijgt van ons een tool waarmee u ze kunt filteren op het risicoprofiel van uw klant. Dat is immers de eerste stap. Vervolgens kunt u sorteren op kosten, rendement, risico/rendementsverhouding, samenstelling, complexiteit en talloze andere criteria.

Zo komt u tot een voorselectie voor uw klanten. En daar is die klant flink mee geholpen. Want áls uw klant (samen met u) eenmaal de keuze voor beleggen heeft gemaakt, wil hij weten ‘waarin te beleggen’. Voor die klanten met weinig zin, tijd en kennis zijn kant-en-klare beleggingsoplossingen bij uitstek geschikt. U kunt ze helpen bij het zoeken naar geschikte oplossingen.

Gun uw klant de beste beleggingsoplossing.

 

Met vriendelijke groet,

Esther Waal

Mede-oprichter Advies-Check

FFP_Congres_2016_Advies-Check

FFP Congres – 6 oktober 2016

Voor de eerste keer is Advies-Check als partner aanwezig op het jubileumcongres van de FFP op 6 oktober 2016 in het NBC in Nieuwegein. Het thema van het congres is “Omhels de Toekomst”. Advies-Check neemt deel aan dit evenement om te laten zien hoe de financiële planners van de toekomst hun klanten onafhankelijk en overzichtelijk inzage kunnen geven in de mogelijkheden van beleggen.

FFP_Congres_2016_Advies-Check

De Federatie Financiële Planners viert tijdens dit congres de 20ste verjaardag van het bestaan van gecertificeerde financiële planning in Nederland. Advies-Check viert dit feest graag mee. Tijdens het congres laten wij tijdens spreekbeurten zien wat de vergelijkingstools van Advies-Check voor de werkzaamheden van financieel planners en adviseurs kunnen betekenen. Zelfs in een wereld van verregaande digitalisering en steeds beter geïnformeerde klanten.

Bezoek onze stand of één van onze spreekbeurten in het “Theater naar vermogen”.

Ga voor het volledige programma van het congres naar www.ffpcongres.nl.

 

Aandacht voor vermogensopbouw helpt klant én adviseur

Hoeveel financieel adviseurs beraden zich nu werkelijk op de toekomst van hun adviespraktijk? Dat dat nodig lijkt, volgt uit een recent rapport van twee adviesbureaus die een 20% daling van het aantal financieel adviseurs voorspellen voor de komende 4 jaar. En trendwatcher Marcel Bullinga voorziet zelfs dat in 2030 helemaal geen menselijke adviseurs meer nodig zijn. Robot-adviseurs nemen de boel over.

Veranderend speelveld
Wat kunnen financieel adviseurs met deze prognoses? Het speelveld verandert immers continu. Wetten en regels worden voortdurend aangescherpt. De digitalisering is niet te stuiten. Steeds meer informatie is direct voor consumenten beschikbaar. De zoektocht naar een financieel product start op internet. En eindigt niet meer bij een financieel adviseur. Mensen doen meer en meer zelf.

De enige houvast die financieel adviseurs hebben is dat er behoefte blijft aan financieel advies. Ondanks het geringe vertrouwen in de sector. Ondanks alle digitaal beschikbare informatie. En ondanks de weerstand tegen het betalen voor advies. Door de terugtredende overheid moeten mensen immers niet alleen fysiek maar ook financieel zelfredzamer moeten worden. Dat vraagt om voortdurende aandacht voor de eigen financiële gezondheid. Dat vergt tijd, kennis en kunde.

Kansen voor adviseurs
Voor onafhankelijke financieel adviseurs biedt dit volop kansen. De financiële gezondheid van een klant is gebaat bij een frequente check-up. Laat de klant geen geld liggen? Is er ruimte voor meer financieel risico? Bouwt de klant voldoende vermogen op?

Juist die vragen blijven weleens onderbelicht. Het financieel adviesgesprek richt zich nog vooral op het afdekken van financiële risico’s en de advisering van producten rond life events als de koop van een huis. Daar is het verdienmodel van oudsher ook op ingericht. Daar worden dus kansen gemist. Want niet alleen het verdienmodel van de adviseur moet toekomstbestendiger worden, ook de financiële situatie van zijn klant.

Win-win
Met aandacht voor het vermogen van de klant snijdt het mes aan 2 kanten. Ieder mens heeft immers zijn eigen wensen en doelen. Dus ook zijn eigen vermogensbehoefte. Die is niet statisch, maar wijzigt geregeld. Een vastomlijnd plan volstaat dus niet. Géén plan ook niet. Een regelmatige financiële check-up houdt de vermogensopbouw beter in lijn met de vermogensbehoefte.

Daar kunnen verreweg de meeste mensen advies bij gebruiken. Een deel zal beseffen dat dat best wat mag kosten. Een ander deel gaat zelf op zoek naar een passende vermogensoplossing, al dan niet geholpen door online tools. Maar ook dan blijft er een schone taak weggelegd voor financieel adviseurs. Voor het geven van een second opinion of het duiden van de geautomatiseerd gegeven adviezen.

Dit artikel is eerder gepubliceerd op am.web.

Robo-adviseur, rivaal of bondgenoot?

Als je de hype rond fintech mag geloven, is de financiële adviseur van vlees en bloed binnenkort volstrekt overbodig. Robo-adviseurs begeleiden mensen bij al hun belangrijke financiële beslissingen, tegen veel lagere kosten. Van dat vooruitzicht kun je als financieel adviseur flink zenuwachtig worden. Of wordt de soep niet zo heet gegeten als ie wordt opgediend?

Robo-adviseurs zijn er in verschillende soorten en maten. Maar wat opvalt is dat de digitale advies-software van nu zich nog richt op slechts één aspect van de financiën van mensen. Zo zijn er adviesmodules voor hypotheken, verzekeringen, sparen en beleggen. Maar geen van die modules slaagt erin verder te kijken dan dat ene aspect.

Het is echter een kwestie van tijd eer adviesmodules op de markt komen die de totale financiële huishouding van de klant onder de loep kunnen nemen, gekoppeld aan een digitale psychologische intake om de risicobereidheid van een klant te toetsen. Slimme algoritmes gaan aan de slag en geven binnen milliseconden aan hoe de klant meer uit zijn geld kan halen.

Wat een droomscenario… Of toch niet? Want wat kun je dan nog toevoegen als financieel adviseur?

Nou, meer dan je denkt! Want elk mens is uniek en elk mens interpreteert de uitkomsten en de vragen van de module anders. Controle en duiding van de robo-adviezen is bij uitstek weggelegd voor de financieel adviseur. En alleen in een gesprek van mens tot mens.

De adviespraktijk verandert door de komst van geautomatiseerde adviesplatforms. De adviseur van de toekomst zal zelf gebruikmaken van dezelfde digitale modules als zijn klanten. Maar die klant zal het vertrouwen in de gegeven adviezen pas krijgen als hij ze begrijpt en als hij weet dat deze door een onafhankelijk expert zijn gecontroleerd.

 

Kun je appels met peren vergelijken?

Wat mag wél en niet bij beleggingsadvies? De AFM schept met de ‘Leidraad kwalificatie innovatieve dienstverlening’ duidelijkheid en is een must read voor elke adviseur die overweegt vermogensadvies te geven.

AFM: vergelijkingswebsites zijn geen beleggingsadviezen

Wat mag wel en wat mag niet als u géén vergunning van de AFM heeft om beleggingsadvies te geven? De AFM schept met de ‘Leidraad kwalificatie innovatieve dienstverlening’ duidelijkheid. Belangrijke conclusie: de website van Advies-Check mag u gebruiken bij uw gesprekken met uw klant.

AFM

De belangrijkste criteria voor het geven van advies zijn:

  • radar_transparantEr moet sprake zijn van een aanbeveling, niet enkel het delen van informatie.
  • radar_transparantHet moet gaan om een aanbeveling gericht op een transactie in een financieel instrument.
  • radar_transparantDe aanbeveling die gedaan wordt,
    1. 1) wekt de suggestie dat deze passend is voor de individuele klant, of
    2. 2) wordt gegeven op basis van de persoonlijke situatie.
  • radar_transparantDe aanbeveling richt zich op de individuele klant.
  • radar_transparantDe aanbeveling dient zich te richten op een (gevolmachtigde van een) belegger.

Vooral in het eerste punt zit het onderscheid. Als u bijvoorbeeld samen met uw klant de website van Advies-Check bezoekt en u deelt informatie over de bekeken producten, is dat iets anders dan dat u een beleggingsselectie maakt voor uw klant en de klant naar aanleiding hiervan een transactie uitvoert.

De gehele Leidraad vindt u hier en is een must read voor elke adviseur die overweegt om vermogensadvies te gaan geven.

Hoe verklein je het risico van beleggen?

Beleggen zonder risico bestaat niet. Dat besef is er vaak wel. Maar dat is ook precies waarom veel mensen de overstap naar beleggen niet durven te maken. Want betekent dat risico nu eigenlijk? 

Als je gaat beleggen, wil je graag weten hoeveel geld je kunt verliezen. Het simpele antwoord is: ‘alles’. Maar let wel… dan moet ook echt álles misgaan. En die kans wordt kleiner naarmate je je geld verspreidt over meerdere beleggingen. Maar eerlijk is eerlijk, met beleggen kun je al je geld verliezen.

Dan is de volgende vraag: Hoe verklein je het risico van beleggen? Dan heb je te maken met een aantal vuistregels:

1: Spreid je geld over meerdere beleggingen

Als je kiest voor een kant-en-klare beleggingsoplossing van een bank of een vermogensbeheerder, wordt je geld automatisch verspreid over meerdere beleggingen. Banken en vermogensbeheerders kiezen daarbij een bepaalde verdeling in onder andere aandelen en obligaties. Bij elk risicoprofiel past een bepaalde verdeling.

2: Beleg met geld dat je langere tijd kunt missen. Hoe langer, hoe beter

Als je beleggingen in waarde dalen, heb je meer kans dat de waarde zich weer ‘herstelt’ als je langer de tijd hebt.

3: Stort periodiek geld in plaats van een bedrag ineens

Als je het geld dat je beschikbaar hebt voor beleggen, verspreid over een langere periode inlegt, beperk je het risico dat je op de hoogste koersen instapt.

4: Bouw het risico af als je je geld minder lang kunt missen

Zorg dat je beleggingen volgens een lager risicoprofiel worden belegd, als je je geld binnen 10 jaar nodig hebt. En binnen 5 jaar volgens een nog lager risicoprofiel. Heb je het geld binnen 2 jaar nodig? Kies dan voor sparen.